Hanlar ve Hamamlar

Bedesten
Trabzon çarşısının merkezinde yer alan 16. yy OsmanlI eseri Bedesten, şehrin en eski ticaret yapısıdır. Dıştan 20.60 x 22.60 m boyutlarıyla kareye yakın dikdörtgen planlıdır. Türk Bedestenleri içerisinde tek kubbeli olan tek örnektir. Ayrıca yapı Gülbaharhatun Vakıfları arasında gösterilmiştir.

Taşhan
Osmanlı dönemi avlulu, ilk şehir hanlarının güzel bir örneğidir. Kay¬naklara göre 1531-1533 yılları arasında Trabzon Valisi İskenderpaşa tarafından yaptırılmıştır. Muhtelif zamanda yapılan onarımlarla gü¬nümüze gelmiştir. Kuzey cephesine geç devir dükkanları eklenmiştir. Duvarlar düzgün yontu taştan olup, revak kemerleri ve tonoz örtü tuğladır.

Vakıf Han (Gön Han - Attar Han)
Bedestenin kuzey batısında yer alır. Üçkatlı avlulu bir handır. Birlikte inşa edildiği güneydoğu kısmındaki caminin şadırvanı üzerindeki kitabeye göre Hicri 1196 Miladi 1781 yılında Hacı Yahya adında bir hayır sever tarafından yaptırılmıştır. Zemin katın esas girişi doğu¬dandır. Birinci katın girişi güneydedir. Bu katta cephede dört dükkan, şadırvan ve caminin giriş kapısı bulunmaktadır.Kuzeyde orta kısımda bir eyvan yer alır. İkinci katta revaklı avlu odaları ve cami bulunmak-tadır. Bu caminin güneydoğu köşesindeki minaresi yıkılmıştır.

Alaca Han
Bakırcılar Semtinde avlulu üç katlı bir handır. Kesin yapılış tarihi bilin¬memektedir. Yakınındaki Alaca Hamam ile birlikte 18. yüzyıla tarih- lenmektedir. Bütünüyle dikdörtgen planlı han, iyi bir taş işçiliği gös¬terir. Örtüsü alaturka kiremittir. Ana giriş kapısı batı cephesinin orta- sındadır. Revak' lı avlunun çevresinde odalar sıralanmıştır. Zemin katta depolar 1 ve 2. katlarda odalar yer almaktadır.

Paşa Hamamı
Çarşı Camisinin güneyinde yer alan bir çifte hamamdır, iskenderpaşa' nın vakıfları arasında adı geçmektedir. 1521-1533 yılları arasında yapılmış olmalıdır. Erkekler kısmı batı tarafındadır. Bu kısım soyun- malık soğukluk ve dikdörtgen planlı sıcaklıktan meydana gelir. Kadın¬lar kısmı da soyunmalık soğukluk ve iki hücreden ibaret sıcaklıktan oluşmaktadır.

Meydan Hamamı
19. yüzyılın sonlarında kazazedeler tarafından yaptırılmış bir çifte hamamdır. Erkekler bölümü doğudadır. Soyunmalık kısmı orijinalliğini korur. Soğukluktan sonra ılıklığa girilir. Sıcaklık kısmında dört eyvanlı köşe hücreli plan uygulanmıştır. Kadınlar bölümü kuzey-güney doğ¬rultusunda uzanır. Soyunmalık soğukluk ve sıcaklık kısımlarından meydana gelir.

Sekiz Direkli Hamam
Pazarkapı mahallesinde yer alır. Trabzon Belediyesince onarılmış kuzeyindeki soyunmalı kısmı yeniden yapılmıştır. Soyunmalığının güney köşesinden soğukluğa girilir. Sıcaklık bölümü kare planlıdır. Köşelere yerleştirilmiş duvar yükseklikleri 2.5 m olan dört halveti vardır. Ortada sekizgen göbek taşı ve etrafında yuvarlak kemerlerle birbirine bağlanan sekiz sütün sekizgen planlı kubbemsi bir tonozu taşır. Bu tonozla yan duvarlar arasındaki boşluk çepeçevre beşik tonozla örtülmüştür. Selçuklu Hamamı olarak adlandırılan yapı 18.yy mimari özelliklerini yansıtmaktadır.